1. Hoe maakt de docent het onderwijs en daarmee de wereld duurzamer?
Joris is een docent die zich inzet binnen ons Hogeschool Utrecht ICT-onderwijs om concreet duurzamere oplossingen te vinden voor theorieën en praktijk die we op dit moment aan studenten leren. Dit uit zich bijvoorbeeld in een sustainable toolbox opgezet waarin allerlei duurzame alternatieven zitten dan de standaard methoden (bijvoorbeeld Sustainable Business Model Canvas in plaats van de standaard Business Model Canvas). Dit is allemaal te vinden op deze website: https://husite.nl/open-ict/sdgs-bij-open-ict/sdg-toolbox/ Daarnaast heeft hij ervoor gezorgd dat docenten binnen de afstudeerrichting Open-ICT zich vertrouwd genoeg voelen om studenten aan te zetten zelf duurzaamheid te exploreren en dit als een professionele vaardigheid te ontwikkelen. Hij heeft dit eerst opgezet binnen één van onze afstudeerrichtingen (Open-ICT). Dit is ook gepresenteerd op een conferentie (Gresnigt & van Steenbergen, 2023) om feedback op te halen van international scholars en nu zet hij zich in om duurzaamheid te integreren binnen onze andere afstudeerrichtingen van HBO-ICT. Hiervoor heeft hij al meerdere stappen gezet. Hij heeft bijvoorbeeld de SDG competenties geïntegreerd in onze HBO-ICT competentie set. Dit heeft hij gedaan door in onze onderwijsvernieuwing duurzaamheid in alle semesterleeruitkomsten te krijgen samen met de hoofddocenten van de opleiding. En daarnaast heeft hij een plan geschreven waaraan toekomstige projecten (en projectpartners) aan moeten voldoen om structureel duurzame opdrachten uit te voeren met de student als change agent. En hij heeft een SDG-community opgezet waar een tiental docenten en één student zich inzetten op allerlei verduurzaming. Hier zijn ook verschillende elementen uitgerold op het gebied van neurodiversiteit en bijvoorbeeld een SDG-game voor alle eerstejaars.
2. Hoe betrekt de docent leerlingen en studenten actief bij duurzaam onderwijs?
Joris heeft een SDG-community opgezet waar een tiental docenten en één student zich inzetten op allerlei verduurzaming. Deze community heeft 8 bijeenkomsten georganiseerd, met zowel studenten, opdrachtgevers als docenten, artikelen gepubliceerd, ludieke acties en een poll gehouden, handvaten uitgewerkt, notities geschreven en veel gesprekken gevoerd. Zo is bijvoorbeeld met studenten een lunch georganiseerd wat zij belangrijk vinden aan duurzaamheid in het onderwijs en zijn de belangrijkste punten omgezet in een project voor en met studenten. Hier is uitgekomen dat ons MT (van HBO-ICT) zich duidelijk heeft uitgesproken dat duurzaamheid een integraal onderdeel moet zijn van al het onderwijs. Er zijn ook verschillende elementen uitgerold op het gebied van neurodiversiteit en bijvoorbeeld een SDG-game voor alle eerstejaars. De manier waarop Joris anderen betrekt is door voorbeeldgedrag te laten zien als inspirerende pionier. Hij toont bijzonder leiderschap in SDG-community door individueel enthousiasme van leden te voeden en te faciliteren waar hij kan. Zo wordt het geen 'standaard werkgroep' met taakverdeling maar laat hij de energie stromen bij de leden door hun individuele aandeel te ondersteunen.
3. Hoe helpt de docent leerlingen en studenten om zelf duurzame keuzes te maken en actie te ondernemen (handelingsperspectief)?
Joris heeft de SDG-competenties geïntegreerd in de HBO-ICT competentieset. Dit betekent dat alle studenten binnen hun onderwijs moeten aantonen hoe zij deze competenties aantonen in hun werk. Daarnaast heeft hij een plan geschreven waaraan toekomstige projecten en projectpartners moeten voldoen om structureel duurzame opdrachten uit te voeren met de student als change agent. Dit zijn vijf concrete maatregelen die zijn doorgevoerd voor nieuwe student-opdrachten. Dit staat nu als vereiste als bedrijven zich aanmelden voor samenwerking (zie : https://husite.nl/hu-tech/ ) Hij heeft ook een SDG-community opgezet waar docenten en studenten samenwerken aan diverse verduurzamingsprojecten, zoals een SDG-game voor alle eerstejaars.
Daarnaast heeft Joris het nu HU breed gebruikte SDG-huis voor transitie naar duurzaam onderwijs bedacht en helpen ontwikkelen. Hierin gaan docententeams concreet aan de slag met een toolkit om duurzaamheid in alle aspecten (van duurzame competenties, inhoud tot visie en training docenten) in hun onderwijs te integreren.
4. Hoe inspireert de docent anderen binnen én buiten de school om actief mee te doen aan de verduurzaming van het onderwijs?
Joris helpt anderen graag bij het integreren van duurzaamheid in het onderwijs. Hij heeft met alle afstudeerrichtingen gesproken om hen te helpen duurzame alternatieven te vinden. Samen met twee andere docenten heeft hij een duurzaamheidstraining opgezet voor docenten, waarbij een externe partij (IBM) eerst een inhoudelijk college geeft en daarna helpt bij de integratie van duurzaamheid in het onderwijs. Deze workshop gaat in januari weer van start. Buiten ons instituut heeft Joris geholpen bij de hogeschool breed om een SDG-huis te maken als evaluatiemiddel voor opleidingen om te zien hoe duurzaam zij nu al zijn. Dit heeft hij in samenwerking gedaan met Samen Duurzaam, het HU brede duurzaamheidsplatform, waar hij inmiddels zelf ook een belangrijke rol speelt. Hij heeft input geleverd aan de landelijke HBO-I om duurzaamheid onderdeel gemaakt van de domeinbeschrijvingen (in samenwerking en met dank aan Windesheim).
5. Met wie werkt de docent buiten de school samen?
Joris is lang betrokken geweest bij de Nationale Coalitie Duurzame Digitalisering, hij heeft dit sinds vorig jaar overgedragen aan een collega. Daar heeft hij wel veel contacten aan overgehouden, hij heeft bijvoorbeeld IBM uitgenodigd voor de docententraining om een aanvulling te doen. Daarnaast heeft hij een artikel in AGConnect geschreven over de duurzame toolbox die hij gemaakt had. Na aanleiding van dit artikel is hij in contact gekomen met Windesheim. Dit is wat Windesheim docent Betrand Weegenaar over Joris zegt: "Ik heb een jaar of twee geleden contact opgenomen nav het artikel in AGConnect dat hij geschreven had en de hoeveelheid materiaal die hij bij elkaar gebracht had. In die fase was ik bezig om een voortrekkersrol binnen Windesheim. Ik herkende veel in het werk dat Joris al gedaan had. Publicatie en openstellen van al het materiaal was voor ons bij het ontwikkelen van HBO-ICT onderwijs een enorme hulp en stimulans. Dat delen is niet heel natuurlijk in hoger onderwijs. Daar zijn we Joris, maar zeker ook zijn collega's (jullie) dankbaar voor. Het helpt enorm om uit je isolement te komen. Recent hebben we materialen en leeruitkomsten vanuit ons gedeeld zodat er wat wederkerigheid ontstaat. Zo houden we elkaar op de hoogte van ontwikkelingen en dingen die we denken.
6. Vertel waarom je deze docent waardeert en hoe deze docent jou inspireert in het verduurzamen van het onderwijs.
Joris is een pionier op het gebied van duurzaamheid in het onderwijs. Zijn innovatieve aanpak, toewijding en vermogen om anderen te inspireren maken hem een waardevolle docent. Eerst is hij in zijn eentje actief aan de slag gedaan, en inmiddels heeft hij een netwerk gecreëerd van collega’s die dit ook belangrijk vinden. Waardoor hij niet alleen duurzame methoden en tools heeft ontwikkeld, maar ook een cultuur van duurzaamheid gecreëerd binnen de school. Zijn werk inspireert mij en vele anderen om actief bij te dragen aan de verduurzaming van het onderwijs.