duurzame docent home

  • Onderwijstype: Hoger onderwijs
  • School: Hogeschool Utrecht, Instituut Archimedes (lerarenopleidingen VO)
  • Jaar van aanmelding: 2024

1. Typeer de docent in de duurzame impact die hij/zij/hen maakt.

Peter Duifhuis is een voortrekker als het gaat om het verweven van duurzaamheid in het curriculum van de lerarenopleiding. Met zijn inspanningen aan de Hogeschool Utrecht als lerarenopleider en onderzoeker heeft hij grote impact gehad op het opleiden van docenten, die niet alleen vakbekwaam zijn, maar ook vaardig in het integreren van duurzaamheidsprincipes in het voortgezet onderwijs. Hij staat aan het roer van een innovatieve cursus, nu in zijn vijfde jaar, waarin studenten interdisciplinair onderwijs ontwikkelen over duurzame ontwikkeling voor externe opdrachtgevers. Bovendien heeft hij, voortbouwend op zijn onderzoeksresultaten, een cursus over klimaatbeheersing opgezet in het eerste jaar van de lerarenopleiding natuurkunde en scheikunde. Deze cursus verbindt vakinhoudelijke kennis met het thema klimaatverandering. Naast deze directe onderwijsactiviteiten, is hij ook de drijvende kracht achter een conferentie over duurzaamheidsdidactiek, gericht op docenten in het voortgezet onderwijs. Hier heeft hij een samenwerkingsverband opgezet tussen de Hogeschool Utrecht, de Hogeschool van Amsterdam, de Universiteit Utrecht en U-Talent, waarbij hij als projectleider optreedt. Duifhuis' vermogen om collega's te verbinden en beweging te initiëren binnen dit domein is opmerkelijk. Hij benut daarbij zijn kwaliteiten zoals empathie, humor en creativiteit. Zijn actieve betrokkenheid bij Fossielvrij Nederland en zijn rol in de onderzoeksgroep versterken zijn geloofwaardigheid als onderzoeker en pleitbezorger voor klimaatbewustzijn.

2. Hoe betrekt de docent leerlingen/studenten in het samenstellen van duurzaamonderwijs?

Peter Duifhuis neemt een actieve rol in het betrekken van studenten bij het samenstellen van duurzaam onderwijs. Hij heeft in samenwerking met studenten en lerarenopleiders de interdisciplinaire semestercursus 'Lesgeven in Mens en Natuur' ontwikkeld, die zich richt op onderwijs voor duurzame ontwikkeling. In deze cursus vormen studenten interdisciplinaire teams om samen duurzaam onderwijs te ontwerpen, dat ze vervolgens zelf uitvoeren. Dit proces waarborgt de betrokkenheid van de leerlingen bij duurzaam onderwijs. Peter stimuleert studenten ook om actief bij te dragen aan de ontwikkeling van het curriculum. Dit doet hij door middel van zijn onderzoek, waarin hij studenten bevraagt en hun feedback gebruikt om het onderwijs te verbeteren. Deze benadering heeft geleid tot verbeteringen in de cursus 'Lesgeven in Mens en Natuur' en tot de ontwikkeling van de vakspecifieke cursus over klimaatbeheersing. Door deze aanpak krijgen studenten een directe invloed op de vormgeving van onderwijs dat inspeelt op de actuele en toekomstige uitdagingen, en krijgen zij een stem in hun educatieve ervaring.

3. Hoe biedt de docent handelingsperspectief aan leerlingen/studenten?

Peter Duifhuis biedt studenten concrete handelingsperspectieven door het ontwerpen van onderwijsprincipes die leerlingen niet alleen kennis en inzicht geven, maar ook vaardigheden en de houding die nodig zijn om duurzame oplossingen te implementeren. Peter heeft bijvoorbeeld gezorgd dat emotioneel leren een belangrijk onderdeel is van de cursus. Daarnaast heeft Peter verschillende hulpmiddelen ontwikkeld, zoals een kennisbasis voor duurzaamheid en een tool om je visie op duurzaamheid te ontwikkelen. Daarnaast geeft Peter lessen en workshops die bijdragen aan handelingsperspectief van studenten en docenten. Een voorbeeld hiervan is een les over “hoe debunk je vakkundig desinformatie over het klimaat?” Hij begeleidt hen in het omgaan met complexe en vaak onzekere duurzaamheidsvraagstukken, wat hen voorbereidt op de uitdagingen van het werken aan een duurzamere wereld.

4. Hoe krijgt de docent anderen binnen de school mee in duurzame ontwikkeling?

Peter Duifhuis speelt een cruciale rol in het bevorderen van duurzame ontwikkeling binnen Instituut Archimedes, zowel in zijn hoedanigheid als lerarenopleider als door zijn onderzoek bij het lectoraat curriculumvraagstukken. Samen met collega's, waaronder ikzelf, heeft hij aan de wieg gestaan van het duurzaamheidsproject bij Instituut Archimedes. Mede dankzij onze gezamenlijke inzet op dit thema heeft het management besloten om duurzaamheid als speerpunt te adopteren. Dit heeft geleid tot de integratie van duurzaamheid in ons curriculum en tot samenwerkingsverbanden met scholen in de regio op dit gebied. Peter werkt nauw samen met collega's en studenten om duurzaamheidsonderwijs te ontwikkelen en te verweven in zowel de lerarenopleidingen als het bredere domein van het voortgezet onderwijs. Hij fungeert hierbij als een verbindende factor tussen verschillende disciplines. Zijn succes in het creëren van een 'levend laboratorium', waarin duurzaamheid centraal staat, demonstreert zijn vermogen om anderen te inspireren en mee te nemen in het belang van duurzaam onderwijs. Deze aanpak heeft een aanzienlijke impact gehad op de manier waarop duurzaamheid wordt waargenomen en geïntegreerd binnen de onderwijsinstelling.

5. Op welke manier is de docent een inspiratie voor (beginnend) docenten, leerlingen, studenten, collega’s en de omgeving buiten de school?

Peter Duifhuis is een bron van inspiratie voor zowel beginnende als ervaren docenten, studenten en collega's, dankzij zijn unieke combinatie van empathie, humor, creativiteit, gedrevenheid en vakkennis. Voor beginnende docenten is Peter een rolmodel, vooral door de workshops die hij verzorgt op conferenties zoals ResearchEd, de VELON conferentie, en de Medilex conferentie over duurzaamheidsonderwijs. Zijn presentaties en interactieve sessies daar getuigen van een diepgaande kennis en een passie voor het onderwijs, met een specifieke focus op duurzaamheid. Binnen zijn eigen professionele netwerk is Peter een drijvende kracht in het leiderschap op het gebied van duurzaamheidsonderwijs. Zijn vermogen om te initiëren en te motiveren is niet alleen zichtbaar in zijn directe onderwijsactiviteiten, maar straalt ook uit naar zijn collega's. Hij weet hen te betrekken en te enthousiasmeren voor het belang en de uitvoering van duurzaam onderwijs, waardoor hij een blijvende impact heeft op het onderwijslandschap.

6. Wat maakt de docent een vernieuwer in denken en doen? Brengt de docent bijvoorbeeld nog niet eerder uitgevoerde ideeën naar voren, zorgt voor vernieuwing van denkpatronen over afval, voeding, schoolgebouw, lesprogramma enz.

Peter Duifhuis onderscheidt zich als een innovator binnen de lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht, vooral door zijn initiatieven voor nieuwe cursussen en zijn rol als pleitbezorger van duurzaamheid in het onderwijs. Zijn bijdrage strekt zich uit tot zijn promotieonderzoek, waarmee hij bijdraagt aan de verdieping van onderwijsmethoden. Bovendien is hij een vernieuwer in het middelbaar onderwijs door zijn leidende rol in het samenbrengen van sleutelpartijen bij conferenties over duurzaamheidsdidactiek, waarmee hij de urgentie van duurzaamheid in het onderwijs onderstreept.

7. Een duurzame docent heeft een brede/integrale opvatting van duurzaamheid. Hoe brengt de docent meerdere facetten van duurzaamheid bij elkaar binnen (vakoverstijgende) projecten en lessen?

In het ontwerp van de cursus 'lesgeven mens en natuur' zit al een interdisciplinaire benadering vervat. De studenten maken deel uit van vakoverstijgende teams en moeten interdisciplinair onderwijs ontwerpen over duurzame ontwikkeling. De studeten komen hierbij in aanraking met alle facetten van duurzaamheid via de SDG"s en de UNESCO duurzaamheidscompetenties.

8. Hoe werkt de docent samen met de (school) omgeving en externe partijen? Denk aan het samenwerken met gemeenten, Natuur en Milieu Educatiecentra, waterschappen, lokale bedrijven, NGO’s en buurtbewoners.

In het kader van de genoemde cursus moeten studenten onderwijs ontwerpen in opdracht van externe partners, zoals Rijkswaterstaat, Utrecht Natuurlijk, Tipping Point Ahead (UU), de Waterschappen, etc. In de cursus wordt dus samengewerkt met diverse externe partners. Peter heeft aan de basis gestaan van het idee om met externe opdrachtgevers te werken. Dit is voor de lerarenopleiding niet gebruikelijk en dus echt een innovatie. Peter heeft zelf veel van de contacten gelegd.