1. Typeer de docent in de duurzame impact die hij/zij/hen maakt.
Als er iemand duurzaamheid ademt en dit deelt met onze leerlingen, collega’s en organisatie binnen het Fioretti College, dan is dat onze zeer gewaardeerde collega Laura de Hoog. De duurzame impact die ze maakt gaat vele malen verder dan de lessen in klas. De lessen die ze zelf ontwerpt en de projecten die ze organiseert tijdens onze activiteitenweken, bezorgen mij meermaals kippenvel. Als leraar Mens & Maatschappij woonachtig in Ecodorp Boekel, een duurzame woongemeenschap in de Brabantse Peel, integreert ze duurzaamheid en burgerschap in ons onderwijsprogramma. Iedere dag bereidt ze de nieuwe generatie voor op een duurzame toekomst. Ook buiten de schoolmuren is Laura zeer betrokken met verduurzaming. Met de crowdfundingsactie van Treevember haalde ze geld op voor de aanplant van voedselbossen. Hiermee stimuleert ze lokale & gezonde voeding, biodiversiteit en het bouwen aan een klimaat-robuust ecosysteem. Eind 2023 heeft ze met een aantal leerlingen van onze school een deel van dit voedselbos aangeplant, die berijd waren dit vrijwillig in hun vakantie te doen. Een enorme kracht van Laura is dat ze verbindingen legt tussen mensen die duurzaamheid belangrijk vinden en de drempel laag legt voor anderen om deel te nemen en aan te haken. Dit doet ze altijd respectvol en met een vriendelijke toon naar de medemens. Laura is echt een parel voor het onderwijs. De inspanningen die zij levert aan een duurzame en mooiere wereld zijn van onschatbare waarde. De waardering hiervoor is dan ook enorm groot, vandaar de aanmelding voor de Duurzame Docent verkiezing.
2. Hoe betrekt de docent leerlingen/studenten in het samenstellen van duurzaamonderwijs?
Laura neemt in haar ontwerpen de belevingswereld van de leerling als uitgangspunt. Onze VMBO-leerlingen zijn praktisch ingesteld. Daarbij komt ook dat we in een landelijke omgeving wonen waar veel gangbare boeren wonen. “Ik vind die groene boeren maar raar” zei een leerling in Laura’s les. Deze uitspraak was voor haar de trigger voor het project ‘Toekomstboeren van de Meierij” (zie bijgevoegde video). Onze tweedejaars basis- en kaderleerlingen nam ze mee naar negen natuurinclusieve, biologische boerderijen in de omgeving van de school. Niet proberen zelf te vertellen waarom bestrijdingsmiddelen schade aanrichten, maar leerlingen in contact brengen met de experts. Sommige leerlingen wisten al het een en ander over het boerenleven, maar kregen in deze excursie toch allerlei nieuwe dingen te horen over biodiversiteit, plaagbestrijding en klimaat-robuust boeren. Andere leerlingen hadden nog minder ervaring en keken hun ogen uit. Op de boerderij moesten de handen uit de mouwen voor het melken van koeien, wieden van onkruid bij de appelbomen en het kruien van mulch in de voedseltuin. Dat het project een succes was, bleek uit het feit dat drie jongens hun telefoonnummer achterlieten op biologisch melkveebedrijf de Waaistap in Heeswijk-Dinther. “Ik wil daar koeien gaan melken”.
3. Hoe biedt de docent handelingsperspectief aan leerlingen/studenten?
Laura haar motto luidt: “Weet je deel van een groter geheel en draag actief bij aan de wereld waarin jij wilt leven”. De projecten die Laura ontwerpt gaan niet enkel over theorie, maar leiden
altijd tot praktische handvatten die leerlingen in hun dagelijks leven kunnen toepassen. Een voorbeeld hierbij is het project “Bekend maakt Bemind” waarbij ze middels een lessenreeks jongeren in contact bracht met de verhalen van vluchtelingen. Na een gastles van een vluchteling in de klas kozen leerlingen zelf verdieping en liep een vijftal leerlingen vrijwillig met Laura de Nacht van de Vluchteling (editie Tilburg) in juni 2023 waarbij ze €800,- hebben ingezameld voor Vluchtelingenwerk Nederland.
4. Hoe krijgt de docent anderen binnen de school mee in duurzame ontwikkeling?
Door te laten zien dat je met kleine stapjes in de goede richting ook een bijdrage kan leveren. Laura heeft een uitnodigend karakter en blijft collega’s en leerlingen inspireren. Met regelmaat plaatst ze een oproep om deel te nemen aan een project, les of activiteit, training of conferentie. Op het Fioretti College organiseren we Fioweken, een activiteitenweek waarbij er geen reguliere lessen zijn maar diverse excursies, uitstapjes, activiteiten en projecten. Iedere fioweek heeft een ander thema en Laura is bezig met een fioweek met als thema duurzaamheid. Om hiervoor draagvlak te creëren start ze met het bijeen brengen van enthousiaste collega’s. Na een brainstormsessie met collega’s organiseerde Laura een training voor een groep collega’s in samenwerking met Esther Klein Hesselink van de Universiteit in Wageningen. Samen met deze bedenker van het project “Parlement der Aardbewoners” slaagde Laura erin om een basis te leggen betreft de bewustwording en verbinding met de natuur, buitenonderwijs, didactiek, persoonsvorming en welbevinden. Laura is sterk in haar persoonlijk leiderschap en heeft goed zicht op haar kwaliteit en rol als docent en veranderaar binnen het onderwijs.
5. Op welke manier is de docent een inspiratie voor (beginnend) docenten, leerlingen, studenten, collega’s en de omgeving buiten de school?
De projecten die Laura opzet in de school zijn van grote waarde voor onze leerlingen. Ze keert de school binnenstebuiten, neemt leerlingen mee naar buiten en haalt de buitenwereld de school in. Collega’s worden door Laura geïnspireerd om mee te doen en mee te ontwikkelen. Zo organiseert Laura voor komende fioweek de activiteit ‘Het gezicht van vrijheid’ waarbij onze tweedejaars Nationaal Monument Kamp Vught bezoeken en aansluitend een Vrijheidscollege krijgen van Dieuwertje Blok over haar Joodse familie in de Tweede Wereldoorlog. Ook dat is duurzaamheid: je bewust worden van je vrijheid en mensenrechten. Zo organiseerde ze ook de Mensenbieb bij ons op school waar leerlingen in gesprek gingen met hun eigen vooroordelen. Voor de brugklas organiseerde ze een pelgrimstocht, waar onze brugklassers samen met ervaren Santiago-lopers een levenswandeling maakten in de natuur (zie video). Laura is in staat om leerlingen, ouders, collega’s en partners van de school met elkaar te verbinden voor het opzetten, uitvoeren en evalueren van haar activiteiten. Op vrijdag 14 april zal ze een van de inspiratiesessies geven op de conferentie duurzaamheidsdidactiek op de Hogeschool Utrecht. Hierin vertelt ze over twee projecten in onze laatste fioweek met het thema duurzaamheid: de ‘Natuur-Beleefweek’ (leerjaar 1) en ‘Toekomstboeren van de Meierij’ voor onze tweedejaars leerlingen.
6. Wat maakt de docent een vernieuwer in denken en doen? Brengt de docent bijvoorbeeld nog niet eerder uitgevoerde ideeën naar voren, zorgt voor vernieuwing van denkpatronen over afval, voeding, schoolgebouw, lesprogramma enz.
Laura is een bijzonder innovatieve en toekomstgerichte docent. Ze denkt continu na over nieuwe onderwijsconcepten en zorgt ervoor dat het thema duurzaamheid herhaaldelijk terugkomt in het programma van Mens & Maatschappij in leerjaar 1 en 2. Ze speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het curriculum. Zo ontwierp ze de ‘Geowandeling’ waar brugklassers eropuit gaan om te onderzoeken hoe verschillende natuurgebieden in Meierijstad zijn ontstaan en worden beheerd (relatie mens-natuur). Ook haalt ze waarde(n)vol lesmateriaal binnen van andere makers, zoals het project ‘Dit geloof ik’ waar leerlingen kennismaken met andersgelovige leeftijdsgenoten en leren over tolerantie, verdraagzaamheid en mensenrechten (SDG16). Verder is Laura bezig om samen met een webdeveloper een digitale tool te ontwikkelen om duurzame projecten in onze school zichtbaar te maken. Op een grote school (ca. 1400 leerlingen) weten collega’s soms niet van elkaar wat ze al doen met dit thema. Met deze tool, waar alle vakgroepen hun input voor gaan leveren, zijn we als team in staat elkaar te inspireren én motiveren om op integrale wijze aan duurzaamheid te werken samen met leerlingen en partners in de schoolomgeving. De tool wordt geïntroduceerd op de eerste studiedag van schooljaar 2024-2025. Samen met een drietal collega’s organiseert Laura deze studiedag voor alle collega’s (directie, schoonmaak, PZ, OOP en leraren).
7. Een duurzame docent heeft een brede/integrale opvatting van duurzaamheid. Hoe brengt de docent meerdere facetten van duurzaamheid bij elkaar binnen (vakoverstijgende) projecten en lessen?
In haar opvatting over duurzaamheid gebruikt Laura de Sustainable Development Goals als uitgangspunt. De projecten die Laura in de school organiseert gaan dan ook over uiteenlopende zaken zoals biodiversiteit, gezonde landbouw, mensenrechten, vrijheid en gezonde consumptie. Laura verbindt in de organisatie altijd meerdere vakgroepen en collega’s met elkaar. Op deze manier wordt de activiteit gedragen en onderdeel van het DNA van onze school. Een voorbeeld hierbij is de Natuur-beleefweek voor klas 1 die zal plaatsvinden in juni 2024. Laura organiseert deze week waarbij leerlingen keuze hebben uit een twintigtal buitenworkshops waaronder vlechten met wilgentenen, wolvilten, natuurzeepjes maken, boshutten bouwen, kanoën, thee maken, wildplukken, natuurdichten, bostheater en natuurkunst maken. De workshops hebben gemeen dat ze leerlingen spelenderwijs in staat stellen zich (weer) te verbinden met natuur. Laura bracht hierbij leraren wiskunde, kunst, biologie, aardrijkskunde en Nederlands bij elkaar om deze natuurweek op te zetten.
8. Hoe werkt de docent samen met de (school) omgeving en externe partijen? Denk aan het samenwerken met gemeenten, Natuur en Milieu Educatiecentra, waterschappen, lokale bedrijven, NGO’s en buurtbewoners.
Laura maakt veelvuldig gebruik van enthousiaste (lokale) partners om haar projecten te realiseren. Zo heeft ze afgelopen jaren samengewerkt met Natuurtuin ’t Bundertje, negen verschillende biologisch(dynamische) boerenbedrijven in de schoolomgeving, Ecodorp Boekel, IVN Veghel, Waterschap Aa en Maas, Brabants Landschap, gemeente Meierijstad, Staatsbosbeheer, Heemkundekring Veghel, de Selimeye moskee, organisatie Pelgrimeren met de jeugd (regio Den Bosch), Mensenbieb, bedrijven, NGO’s en buurtbewoners. stichting Vluchtelingenwerk, het Veteraneninstituut en prehistorisch dorp Eindhoven.