Joanne Malotaux is aangemeld door Emil Koops.
Joanne Malotaux heeft op 5 minuten lopen van Pantarijn een half voetbalveld aan schooltuin voor elkaar gekregen. In deze schooltuin wordt uiteraard veel Biologie-les gegeven. Hoe groeien planten, hoe werkt een bloem, wat doen bijen nou eigenlijk? Maar Joanne heeft ook een team gevormd van verschillende docenten uit uiteenlopende vakgebieden: Verzorging, Klassieke taal en cultuur, techniek, economie, scheikunde, informatica en uiteraard biologie. Deze werken samen aan lesplannen om hun vak te kunnen combineren met de tuin. Denk aan een bemestingsplan voor scheikunde of geautomatiseerde bewatering voor informatica.
Het uitgangspunt bij deze vakken is dat de tuin een wereld in het klein is. Het bemestingsplan is heel goed, maar wat voor effecten heeft dat op de tuin? Wat nou als je teveel geeft? Wat als je precies genoeg geeft? Fijn voor de plant, maar wat voor effect heeft het op de bodem, op insecten. De tuin geeft inzicht in de samenhang in de wereld en de complexiteit daarvan. Alles wat je uit de winkel eet, komt ergens vandaan, wordt ergens verbouwt. Wanneer de leerlingen zelf het eten verbouwen bij biologie en klaarmaken tijdens verzorging dan is het ineens heel reëel wat er allemaal in zo’n tomaatje gaat zitten.
Meer dan alleen een plek om te leren is de tuin door Joanne een plek geworden voor de leerlingen om bewust te worden van hun plek in de wereld. Het effect dat ze er op hebben, zowel positief als negatief. Dit alles bovenop het genieten van de frisse lucht van het openlucht klaslokaal.
Nu zijn er plannen in de maak om ook op het schoolplein tegels te verwijderen om plaats te maken voor veel meer groen. Deze tegels kunnen uiteraard weer goed gebruikt worden in de tuin!
Voor de tuin zijn zowel een facebook als een Instagram pagina gemaakt waar iedereen kan meekijken naar wat er allemaal leeft in de Plantarijn!
www.instagram.com/plantarijn
www.facebook.com/Plantarijn
Joanne vult zelf aan:
"Dit jaar neem ik met enkele collega’s deel aan de Leergemeenschap Leren voor Duurzaam Onderwijs () waarin het doel van mijn collega Wouter Kool en ik is om de verbinding te gaan leggen tussen al het onderwijs voor duurzame ontwikkeling dat er bij verschillende vakken al gebeurt. Er wordt bij allerlei vakken al aandacht besteed aan duurzaamheidsthema’ – bij ons eigen vak biologie komt het elk jaar weer terug, maar ook bij bijvoorbeeld techniek, nederlands, aardrijkskunde en engels heeft duurzaamheid een plek in het huidige curriculum. We creëren een overzicht van wat er al gebeurt, en gaan daar over in gesprek met elkaar om zo te zorgen dat daar de verbindingen tussen kunnen worden gelegd en het geen ‘losse brokjes’ blijven.
"Vorig jaar hebben we daar vanuit het Docentontwikkelteam Leren voor Duurzame Ontwikkeling al een start mee gemaakt. Destijds heb ik de tuin als uitgangspunt genomen om deze vakoverstijgende verbanden op te zoeken, en dit jaar trekken we het dus breder. Samen met collega’s kijken we vanuit de 6 ontwerpcriteria van leren voor duurzame ontwikkeling naar ons eigen onderwijs: hoe betekenisvol is het voor de leerlingen? Hoeveel ruimte is er voor leerlingen om zélf actie te ondernemen, en samen te werken met mensen binnen en buiten school? Op welke manier besteden we aandacht aan het leren expliciteren van waarden, en het reflecteren daarop? Hoe helpen we de leerling om wegwijs te worden in de enorme complexiteit van duurzaamheidsvraagstukken? Bij biologie bouwen we dat bijvoorbeeld gedurende de hele schoolloopbaan van de leerlingen geleidelijk op, door ze mee te nemen in de complexiteit van (eco)systemen en samen te onderzoeken welke effecten een handeling heeft op andere plekken in dat systeem, en welke keuzes je kan maken om dat te veranderen of te verbeteren.
Nog een aantal kleine voorbeelden:
- In de derde klas hebben we een project ‘De Duurzame School’ opgezet, waarin leerlingen op onderzoek gaan in de school om te kijken wat er verbeterd kan worden op het gebied van duurzaamheid. Daar hebben zij een schaalontwerp voor gemaakt – om bijvoorbeeld elektriciteitsgebruik terug te dringen of het binnenklimaat te verbeteren – en dit op een markt gepresenteerd aan de schoolleiding en facilitair beheer, die met het beste ontwerp aan de slag gaan.
- Collega’s Wouter Kool en Charlotte Maas zijn het EcoSchools-traject gestart, en met de leerlingen van het Eco-Team hebben we een ontwerp gemaakt voor een Groen Schoolplein. Ik heb subsidie vanuit de provincie en de gemeente gerealiseerd, en dit najaar beginnen we met de aanleg van het plein!
- Ik geef regelmatig praatjes en workshops aan andere docenten over hoe je een tuin (hoe klein ook!) kan realiseren bij je school. Een tuin is een prachtige rijke context waarin het onderwijs heel betekenisvol kan zijn: de leerlingen zien direct wat het effect is van hun eigen handelen. Dat ze het gevoel hebben: “Wat ik hier doe, doet er toe”, dat het nút heeft wat ze doen in plaats van met hypothetische situaties bezig te zijn. Het zorgt voor samenhang in leerstof en maakt de leerstof relevant in relatie tot de ‘echte wereld’, omdat je in de echte wereld aan het leren bent!"